Foto’s: Felicia Curlingford
GESCHREVEN DOOR JONGEREN MET OF ZONDER VOOROUDERS UIT DE KOLONIËN
“Ik bezocht een fort waar vroeger slaven werden verhandeld. Toen ik naar binnen liep zag ik het meteen voor me. ‘Momotou, 19 jaar, 50 gulden. Sterk gebit, 1.83m. Brave jongen.’ Ik sta daar als een vrij persoon. Maar het is niet afgelopen. Het is er nog steeds. Als je er op let, zie je het.”
Leerling 3 VMBO van Open Schoolgemeenschap Bijlmer
Iedereen weet dat Nederland vroeger koloniën heeft gehad; andere landen, ver weg, waar veel te handelen en te halen viel. En waar Nederland jarenlang de baas was. Je leert hierover op school, in een museum of op de televisie. Geschiedenis dus. Lang geleden, ver weg en een gesloten boek.
Maar kunnen we het echt al het verleden noemen? Want waarom gingen al die mensen dit voorjaar dan de straat op? Is er misschien een koloniaal heden? En welke impact heeft dat op jou?
toen – nu
hier – daar
wij – jullie
samen
bloed, zweet, tranen
Glenn Helberg: “Het koloniseren van de geest gaat alsmaar door. Deze voorstelling geeft met de woorden van de jongeren de kans de geest te dekoloniseren.”
Gloria Wekker
“Ik denk dat de voorstelling belangrijk is, omdat deze kinderen het zelf nooit over dit soort onderwerpen hebben, en er ook niet hardop over praten. Ik wil heel graag dat jullie ermee door gaan. It’s an upward battle.”
Docent Arnhem: “Heel herkenbaar en aansprekend voor leerlingen van onze school.”
Akwasi
“Dit moet in het curriculum bijna, weet je? Dit is zo krachtig. Dit is ook een les die je krijgt, maar het is helemaal niet belerend. Het is soms confronterend, het is pijnlijk, het is pijnlijk grappig zelfs. Het is heel veel.”
De voorstelling
In Wie is baas? heeft Studio 52nd deze vragen gesteld aan jongeren van 3 VMBO van Open Schoolgemeenschap Bijlmer. Ze zetten hun gedachten en ervaringen over deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis om naar toneelteksten.
Onder eindregie van Gable Roelofsen maakten drie theatermakers met en zonder voorouders afkomstig uit de voormalige koloniën van de teksten een muzikale voorstelling van 45 minuten. Na de voorstelling gaan de acteurs in gesprek met het publiek.
Credits
Teksten: Jongeren 3 VMBO van Open Schoolgemeenschap Bijlmer: Amana, Awa, Ceyda, Izet, Renivio, Saad, Salomo, Sherena, Siem en Tanisha | Regie: Gable Roelofsen | Dramaturgie: Saar Vandenberghe | Spel: Barry Emond, Kimberley Agyarko (reprise vervanging van Cherella Gessel) & Karlijn van Kruchten | Productie: Dapheny Oosterwolde & Kelsey Lampe (reprise) | Decor & Kostuums: Davy van Gerven | Producer stop song: Casper Corba Spook.fm | Techniek: Ellen Knops & Stijn Hofman | Producent: Studio 52nd | Open Schoolgemeenschap Bijlmer | Het Geluid Maastricht | VIA ZUID | Educatie: Studio 52nd | Beeld: Ingrid Jongens | Trailer: Sergio Gridelli | Publiciteit: Amberley Bernabela | Pers: Saskia de Ruiter
Nieuws
Speellijst
Hieronder een overzicht van de voorstellingen die door zijn gegaan in het COVID-jaar.
23 november 2020
Zaandam, Pascal Zuid
Wie is baas?
10.30, 12.40 en 14.20
25 november 2020
Zaandam, Pascal Zuid
Wie is baas?
10.30, 12.40 en 14.20
7 december 2020
Arnhem, Olympus College
Wie is baas?
09:00, 14:00
9 december 2020
Amsterdam, Meervaart
Wie is baas?
09.00, 11.00, 13.30
4 juni 2021
Winschoten, Theater de Klinker
Wie is baas?
13:00, n.t.b.
25 juni 2021
Weert, Munttheater
Wie is baas?
13:30, n.t.b.
5 september 2019
Amsterdam, Open Schoolgemeenschap Bijlmer
Wie is baas? (openbare repetitie)
17:00 uur
6 september 2019
Amsterdam, Open Schoolgemeenschap Bijlmer
Wie is baas? (openbare repetitie)
14:00 uur
18 september 2019
Amsterdam, Bijlmer Parktheater
Wie is baas? (try-out)
10:45 uur
13:15 uur
19 september 2019
Amsterdam, Bijlmer Parktheater
Wie is baas? (try-out)
10:45 uur
14:00 uur
23 september 2019
Amsterdam, De Krakeling
Wie is baas? (première)
19:30 uur
24 september 2019
Amsterdam, De Krakeling
Wie is baas?
19:30 uur
27 september 2019
Maastricht, AINSI
Wie is baas?
11:00 uur
14:00 uur
3 oktober 2019
Winschoten, Cultuurhuis De Klinker
Wie is baas?
11:00 uur
4 oktober 2019
Arnhem, Posttheater
Wie is baas?
11:30 uur
8 oktober 2019
Amsterdam, Podium Mozaïek
Wie is baas?
11:30 uur
14:00 uur
10 oktober 2019
Almere, Corrosia
Wie is baas?
13:30 uur
14 oktober 2019
Rotterdam, Theater Zuidplein
Wie is baas?
13:00 uur
6 november 2019
Venlo, De Garage
Wie is baas?
14:00 uur
20:15 uur
8 november 2019
Amsterdam, Pakhuis de Zwijger
Wie is baas? – nagesprek met o.a. Glenn Helberg en schrijvers
20:00 uur
13 januari 2019
Amsterdam, De Krakeling
Wie is baas?
14:00 uur
14 januari 2019
Amsterdam, De Krakeling
Wie is baas?
14:00 uur
In de media
Scholieren Amana en Sherena werden gebeld door FunX om vertellen over theatervoorstelling Wie is baas? Ze vertelden wat voor impact discriminatie op hun dagelijkse leven heeft. Ook vertelden ze hoe verrast ze waren met hoe letterlijk hun teksten in de theatervoorstelling werden overgenomen.
Door Dick van Teylingen, 26 september 2019 – RECENSIE- “[De teksten] worden levendig gespeeld door Barry Emond, Cherella Gessel en Karlijn van Kruchten, geregisseerd door Gable Roelofsen. […] Emond bijvoorbeeld is een vaardig beatboxer, Van Kruchten zingt en speelt saxofoon en Gessel heeft een springerig soort streed cred. Ze rappen, houden monologen en samenspraken, vaak recht naar de zaal toe.”
Door Patrick Meershoek, 20 september 2019 – REPORTAGE – “Tien vmbo-leerlingen leverden de teksten aan die de basis vormen van een voorstelling die het ene moment doet lachen en het volgende moment doet huiveren. En soms tegelijk, zoals bij de terloops geplaatste opmerking dat de nazaten van de mensen die uit Afrika werden ontvoerd, hier te horen krijgen dat zij terug moeten gaan naar hun eigen land.”
Door Rebekka Raap, 16 mei 2019 – “Leerlingen van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB) hebben de teksten geschreven voor een toneelstuk dat eind september door een professioneel gezelschap in productie wordt genomen. Rapper Akwasi kwam deze week bij de OSB langs om de teksten te beoordelen.”
De makers over het koloniaal heden
“Het bewust maken van de verborgen zwarte bladzijde van onze geschiedenis is noodzakelijk voor het onderwijs en binnen de maatschappij. Dat jongeren en volwassenen de gevolgen van het koloniale verleden leren erkennen en hoe daar mee om te gaan. Ik geloof dat het bespreekbaar maken van de verhoudingen van institutioneel racisme en de traumatische gevolgen, zowel voor zwart en wit, een stap is naar een gelijkwaardige toekomst.”
Kimberley Agyarko (vervangt Cherella) (HNT Jong, Venserpolder)
“Ik ben er dagelijks mee bezig, of ik nu wil of niet. Misschien is er meer hoop dan ik nu denk. Gaat verandering in de kringen van jongeren sneller dan in de mijne, en in de kringen buiten mijn bereik. Mij gaat het nog steeds veel te langzaam. Misschien kijken zij er wel heel anders tegenaan, en ontdek ik nieuwe ideeën, gedachtes en manieren om met confrontaties om te gaan. Die laat ik dan graag zien door te experimenteren met muziek en tekst.”
Cherella Gessel (Hallo Familie van MAAS, Pavements of Gold van De Toneelmakerij)
“Ik sta als witte (of blanke? Hoe noem ik mezelf?) met mijn mond vol tanden. Ik weet namelijk wel iets… maar niet alles. Ik vind het interessant dat we in deze voorstelling vanuit verschillende perspectieven werken op het koloniaal verleden. Wat is de juiste oplossing? Kan ik er wat aan doen dat ik wit ben? Moet ik mezelf schuldiger voelen? Ik heb even tijd nodig om alle nieuwe informatie te verwerken.”
Karlijn van Kruchten (Common Chorale en Weltatem bij Het Geluid Maastricht)
“Ik wil het hebben over identiteit.
Wie ben je en wat betekent dat.
Wie had je kunnen zijn en waarom is dat niet zo.
Ik hoop de jongeren uit te dagen eerlijk en openhartig te zijn over zichzelf en een theatrale vorm hiervoor te vinden, die dat eert.”
Barry Emond (Wereldverteller, De Stille Kracht bij ITA)
De reprise wordt mede mogelijk gemaakt door:
Mede mogelijk gemaakt door:
