rosalie

Theatervoorstelling FOK ME HOKJE bestaat volledig uit teksten geschreven door jongeren. Deze week komen ze voor het eerst in de publieke spotlights te staan, tijdens het grootste queer evenement van het jaar: Pride Amsterdam! Sanam woont in Den Haag, is één van de schrijvers van FOK ME HOKJE en vertelt graag hoe dat voelt: ‘Heel cool.’

“Elk keer als iemand vraagt; en wat heb jij het afgelopen jaar gedaan? Dan zeg ik ‘Oo, gewoon… Een toneelstuk helpen schrijven.’ Dan voel ik me zó cool. Als ik dan nog toevoeg dat het in Amsterdam speelt, dan maakt het nog meer indruk. Een stuk van mij is ook te zien in de trailer. Dat was heel leuk om te zien. Míjn tekst door een echte actrice! Ik heb het naar heel veel vrienden gestuurd. Zo cool. En komende week komt mijn GSA kijken tijdens de Pride.”

“GSA is kort voor Gender and Sexuality Alliance. GSA’s organiseren Paarse Vrijdag en Coming Out Day op scholen. Zo ben ik ook bij FOK ME HOKJE terecht gekomen. Ik was toen voorzitter van de (GSA) op mijn school. Wij waren heel zichtbaar; op de open dag lag ons kraampje altijd vol regenboogvlaggen en skittles. Iedereen kwam langs om snoep te halen! En via het GSA-netwerk kwam de uitnodiging bij mij. Ik hou van schrijven, ik voldeed aan het profiel, dus ik dacht meteen: ja, let’s go.

Het schrijfweekend

Op het schrijfweekend waarop we de teksten schreven, ontmoette ik ineens allemaal mensen die heel erg open en ontspannen waren over hun gender en seksuele oriëntatie. Dat was zo fijn. Op dat moment was ik in mijn GSA als een van de weinigen uit de kast, en hield de rest nog vol dat ze hetero waren. Ze kwamen dan eerst alleen bij mij uit de kast, ik was vertrouwenspersoon van iedereen. De queer vrienden die ik had, waren heel erg ongemakkelijk erover. Maar nu voelde het alsof ik mijn community had gevonden.

“Sanam, val jij op meisjes?” vroeg mijn moeder aan me. Ze had mijn appjes gelezen, want ze dacht dat ik gepest werd. En toen kwam ze langs de appjes van mijn vriendin.
Ik begon te huilen, en knikte ‘ja’. 
Nou, ze vond het niet zo oké. Ze dacht dat het een fase was en dat ik in de war was. Ik probeerde trendy te zijn volgens haar. 

– Sanam in FOK ME HOKJE

Support

Toen we begonnen met de schrijfopdrachten wist ik niet zo goed hoe persoonlijk ik zou willen worden, en was ik benieuwd naar wat de rest zou doen. Maar ik zette me erover heen en ik schreef hoe moeilijk het was voor mij om uit te kast te komen en dat het niet altijd leuk is. Ik werd een soort van uit de kast geduwd door mijn toenmalige vriendin. Haar familie was heel supportive, ze nodigden met meteen uit voor het eten. Meer een grapje, hoor, ik kwam daar al heel vaak.

Maar mijn familie moest wel even wennen. Mijn vader leek het onderwerp heel erg te ontwijken. Mijn moeder hoopte in eerste instantie dat het een fase was. Maar dat is wel veranderd, hoor. Toen ik mijn vader ernaar vroeg, dacht hij juist supportive te zijn door geen vragen te stellen!

En ik krijg intussen steeds regenboogspullen van mijn moeder. Eerst een regenboogdeo, laatst ineens weer regenboog-All Stars, haha! Ze informeert zichzelf door er veel over te lezen online, dus ze probeert haar eerste reactie wel goed te maken. Eens per maand geeft ze een mini speech over hoe ze me accepteert en hoe ze er voor me is. Ik weet het inmiddels wel, maar liever te veel support dan te weinig.

Toen we de teksten voorlazen in het weekend schreef iedereen complimenten voor elkaar op briefjes. Ik heb die briefjes nu nog steeds! Mensen schreven dat ik dapper was, en dat ze mijn verhaal herkenden. Juist dat het zo persoonlijk was, maakte het interessant. En eigenlijk dus juist herkenbaar voor veel meer mensen.

Geen fuck

Ik durf nu meer mezelf te zijn dan vorig jaar. Voor ik meedeed aan FOK ME HOKJE voelde ik me raar en apart. Maar in de schrijversgroep viel dat allemaal mee, daar kon het niet gek genoeg. Ik heb allemaal nieuwe vrienden gemaakt, en dat bracht me zoveel. De houding was: Gewoon geen fuck geven erom en niet zo bang te zijn of iets wel goed genoeg is. Dat kwam echt precies op het goede moment. Ik was een boek aan het schrijven, en helemaal vastgelopen omdat ik steeds bleef schaven. Na het schrijfweekend kon ik weer helemaal los. Nu is het bijna af. Nog drie hoofdstukken.”

Van 31 juli tot 8 augustus gaat Amsterdam los tijdens de Pride. Ook Studio 52nd is van de partij met FOK ME HOKJE. Elke dag spelen we de voorstelling, verspreid over de stad. Hij is dus niet te missen! Spoken word artist Smita James (zij/haar) speelt mee in FOK ME HOKJE. Ze vertelt wat het maakproces haar oplevert. ‘Always self identify!’

“Tijdens FOK ME HOKJE heb ik op een andere manier geschreven, op een nieuwe manier theater gemaakt. Regisseur Gable Roelofsen en choreograaf Winston Ricardo Arnon leggen de lat hoog. Ik leerde me overgeven aan het maakproces, ultiem te finetunen, die hoge lat te halen. Echt een mooie voorstelling te maken.

Tijdens het werken met de jonge schrijvers viel me op dat de nieuwe generatie meer aankan, sneller informatie verwerkt. Als wij gesprekken voeren met deze jonge mensen, hebben die gesprekken direct effect in de samenleving.

De voorstelling is een feest, maar we hebben een heel serieus doel met FOK ME HOKJE. We maken er onderwerpen mee bespreekbaar waar sommige mensen nog moeilijk over praten. Onderwerpen waar lang niet iedereen volledig van op de hoogte is. Ik heb tijdens het maakproces zelf ook nieuwe dingen geleerd. Bijvoorbeeld dat je van trans man geen zelfstandig naamwoord moet maken (transman is dus fout!). Trans zijn is bovendien heel privé.

Smita in FOK ME HOKJE

Eigenlijk komt de belangrijkste les van FOK ME HOKJE overeen met mijn denkbeelden van hoe het zou moeten zijn. Jij bepaalt zelf wie je bent, niemand anders. Always self identify!”

Van 31 juli tot en met 8 augustus staat FOK ME HOKJE op de Pride. Elke dag bespreken we een ander onderwerp. Op zoek naar kaartjes? Kijk hier.

Van 31 juli tot 8 augustus gaat Amsterdam los tijdens de Pride. Ook Studio 52nd is van de partij met FOK ME HOKJE. Elke dag spelen we de voorstelling, verspreid over de stad. Hij is dus niet te missen! Dionisio Matias (hij/hem) is acteur in FOK ME HOKJE en speelt daarnaast ook o.a. bij Bonte Hond en Maas Theater en Dans. Hij vertelt waarom hij meewerkt aan deze voorstelling over queer zijn. Dio: “Ik wil laten zien dat ik een ally ben.”

Dio in FOK ME HOKJE

“Ik was er nooit mee bezig, seksualiteit en gender zijn geen grote onderwerpen in mijn leven. Nu, met FOK ME HOKJE, realiseer ik me dat dat ook een privilege is. Toen ik op school zat – best een tijd geleden – heb ik niemand ooit gehoord over trans zijn of homoseksueel. Maar er moeten kinderen zijn geweest die worstelden met het lijf waar ze in zaten, dat moet gewoon.

Heftig moet dat zijn geweest, om niet te weten wat dat was en met wie ze konden praten. Wat dat betreft ben ik heel blij dat we er nu over praten, dat er meer informatie is, minder taboe. En dat jongeren elkaar kunnen ontmoeten op online forums en zo gemakkelijk contact met elkaar kunnen krijgen.  

Toch heeft het onderwerp voor veel mensen nog steeds uitleg nodig, zelfs al is er nu meer informatie te vinden dan vroeger. Hoe meer je het bespreekbaar maakt, hoe meer je kunt laten zien dat we allemaal normaal zijn. Hoe knap het is, ook, om jezelf te zijn. Hoe meer we met elkaar in gesprek gaan, leren over elkaar, hoe ruimdenkender we worden. 

Ik wil laten zien dat ik ook een ally ben voor wie queer is. Ook als ik hetero ben en jouw struggle niet heb gehad. Ik hoop dat vrienden van mij die trans zijn dat met mij kunnen bespreken, zonder zich af te hoeven vragen wat ik daar van zou kunnen vinden of hoe ik zou reageren.”

Van 31 juli tot en met 8 augustus staat FOK ME HOKJE op de Pride. Elke dag bespreken we een ander onderwerp. Op zoek naar kaartjes? Kijk hier.